Verslag Bergumermeer ringen

Zondag  30 september jl. zijn we met z’n allen op pad geweest. Vandaag zijn we te gast bij Vogelringgroep Bergumermeer onder leiding van Peter Das. Hun vaste vangopstelling is gelegen op en achter het bedrijfsterrein van Electrabel aan het Bergumermeer. Vanwege beveiligingsvoorschriften van het bedrijf mogen we met hooguit 11 personen van onze wacht het terrein op.

Na aankomst van nog enkele gasten worden we om 8.00 uur binnengelaten door de dubbele poort van het bedrijfterrein. De ringgroep moet alles zelf bekostigen uit naam van de wetenschap. De vogelringgroep kan daarom niet zonder de hulp van sponsoren en sympathisanten. Dit weekend werd gebruikt om deze mensen te bedanken door ze uit te nodigen voor een kijkje in de keuken. Marsum werd ook uitgenodigd omdat ondergetekende de ringgroep helpt op het gebied van het ontwerpen en maken van drukwerk e.d. Anderen helpen weer door bijvoorbeeld hout te leveren voor flonders in het moerasgedeelte of het verven van de bouwkeet die ook weer door een instantie is geschonken. Daarnaast genereren deze liefhebbers geld, door het geven van presentaties bij diverse verenigingen en vogelwachten.

CES project
De vaste vangopstelling wordt gebruikt voor het zogenaamde CES project. CES – Constant Effort Sites: In een gebied met een vaste opstelling van mistnetten worden onder zo gelijk mogelijke omstandigheden vogels gevangen en geringd in het broedseizoen. Dit project richt zichspecifiek op broedvogels en wordt uitgevoerd in het broedseizoen en hierna als de jonge vogels zijn uitgevlogen. De vogels worden gevangen met zogenaamde mistnetten. De netten bestaan uit banen met fijnmazig materiaal. Als een vogel er in vliegt komt hij in een soort zakje te hangen. De kans op beschadiging is hierdoor miniem. De vogels worden aangetrokken door lokgeluiden afkomstig uit houten kistjes met luidsprekers en een mp3 speler. De lokdoosjes worden alleen in het naseizoen gebruikt. Niet in het broedseizoen omdat je anders vogels aantrekt uit een ander gebied en dat levert te veel verstoring op. Beter één vogel in de hand.

Om de zoveel tijd gaan we verdeeld in twee groepen bij de netten langs. De ene groep gaat het moeras in en de andere naar de bossages op het bedrijfsterrein waar het overigens wemelt van de konijnen tot groot plezier van de kinderen. De gevangen vogels worden door de mannen van de ringgroep uit de netten gehaald. Dit is een geduldig werkje en vereist de nodige ervaring. De vogels worden per stuk in een dicht stoffen knikker zakje gedaan. Knoop erin en om de hals van de kinderen gehangen. Daarna komen de groepen weer tesamen bij de bouwkeet aan de rand van het moerasgedeelte net buiten het bedrijfsterrein. Daar worden de zakjes opgehangen aan een soort kapstok en worden ze er een voor een uitgehaald. Dit gebeurd met twee man. De ene neemt de maten op en weegt de vogel. De soort, het geslacht en de leeftijd wordt vastgesteld. De andere schrijft dit alles op. Daarna krijgt de vogel een ringetje om en wordt weer vrijgelaten. Tot groot genoegen van de kinderen mogen ze op een gegeven moment om de beurt een vogel vasthouden en de vrijheid teruggeven. Fantastisch om de uitdrukking op het gezicht van de kinderen te zien tijdens dit gebeuren. Het gezegde, ‘Beter een vogel in de hand dan tien in de lucht  ,gaat voor de kinderen helemaal op’.

Terugmeldingen
Het ringen van vogels draait vooral om de terugmeldingen. Als je een vogel ziet met een ring om zijn poten, noteer dan de gegevens die erop staan en geef dat door aan de Vogelwacht. De Vogelwacht geeft dat weer door aan de ringgroep of het centraal ringstation in Arnhem. In Arnhem wordt alle data opgeslagen. Het ringen van in het wild levende vogels is in Nederland in 1911 begonnen om inzicht te verkrijgen in de trekroutes van diverse vogelsoorten. De huidige doelstelling is het verkrijgen van inzicht in de overleving, het broedsucces en verspreiding van vogels. De vogels krijgen een ring met een uniek nummer. Ook worden een aantal maten genomen. Alle gegevens worden centraal opgeslagen in de databank van het Vogeltrekstation in Arnhem.

Een prachtige ochtend
Het gehele weekend worden er 130 vogels gevangen en geringd. Rond 11.00 uur stoppen we met het vangen. Na tienen zijn de vogels niet meer fanatiek in het eten zoeken plus het begon hard te waaien en daar houden zangvogels niet van. Leuk om te weten is dat na vieren het zoeken naar eten vaak weer wordt hervat. De leden van de ringgroep waren zeer te spreken over de belangstelling die  onze  kinderen toonden voor de vogels en de werkzaamheden. Isa en Ilse zijn van plan om een spreekbeurt over het gebeuren te houden. Op verzoek van Isa maken we een mooie groepsfoto. Na de dankzeggingen waren we rond 12.30 uur weer in Marsum en hebben we een prachtige ochtend beleefd. Er is zo goed als zeker toegezegd dat we volgend jaar weer welkom zijn. Dus voor de mensen die niet mee konden of zich te laat realiseerden dat we op pad zouden gaan, komt er een nieuwe mogelijkheid om dit gebeuren mee te maken. Kijk vast op: www.vogelringgroep.nl