Word lid!
Nieuws
21
februari

Kening fan ’e Greide wacht op politieke moed

Kening fan ’e Greide wacht op politieke moed

Deze zomer bestaat het initiatief Kening fan ’e Greide een jaar. Intussen is het duidelijk dat het om meer gaat dan een reddingsplan voor de grutto. Eerder is er sprake van een ‘beweging’, die steeds breder gedragen wordt.

Het is de bedreigde skries die symbool staat voor het sluimerende veranderingsproces van dat zo typisch Nederlandse weidelandschap. Betekent verschraling van dat landschap voor de bevolking ook niet een verschraling van zijn cultuur?
Het is niet toevallig dat een brede beweging van boeren, burgers, brassmuzikanten, wetenschappers, natuurbeschermers en zuivelindustrie zich tot het initiatief aangetrokken voelt. En het is niet voor niets dat de relatie tussen cultuur en natuur een van de drie kernthema’s is in het bidbook voor Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa van 2018. Onder het motto King of the Meadows – Reconnect the people to their landscape is het project opgenomen in het bidbook. Niet als Fries maar als relevant Europees project.
Rond dit thema is het afgelopen jaar veel gebeurd. We zien dat Kening fan ’e Greide door zijn historisch onbelaste en onafhankelijke optreden in één jaar wel het een en ander teweeg heeft gebracht. Er zijn debatten en discussies georganiseerd in stad en dorp waar we honderden betrokkenen hebben ontmoet. Duizenden hebben de trek van de grutto’s en de discussies via online kanalen gevolgd.
Ook buiten de provincie is het initiatief niet onopgemerkt gebleven. Organisaties als het Wereld Natuurfonds en Vogelbescherming Nederland bewegen mee, evenals FrieslandCampina en de Rabobank. Het gaat om een gezamenlijke zoektocht naar een duurzame, biodiverse zuivelsector als basis voor de toekomst.
Kijk eens naar de veranderingen in het zuivelschap in de winkel en je ziet wat er al gebeurt. Bijvoorbeeld de opkomst van kwalitatieve, eerlijke zuivelproducten. Die ontwikkeling geldt ook voor de internationale markt, waarin de Nederlandse zuivel zich bevindt. Reken maar dat Chinese zuivelimporteurs de kwalitatieve totstandkoming van de zuivelproducten meer dan kritisch volgen. Kijk eens naar de internationale ophef die de afgelopen weken ontstaan is naar aanleiding van de bacteriële besmetting bij zuivelreus Fonterra.
Deze toekomstige ontwikkelingen hangen een-op-een samen met een economisch verantwoorde agrarische bedrijfsvoering, waarin het belang van biodiversiteit integraal is ingepast. Met slim ondernemerschap en voldoende kennis is hier nog winst te halen. Vernieuwende initiatieven om zuivel uit weidevogelrijke landschappen apart te vermarkten zijn daar concrete voorbeelden van. Daarnaast wordt er door zuivelboeren in onder meer Idzega succesvol geëxperimenteerd met de inpassing van weidevogels in een productief rendabel bedrijf.
Ook hier geldt dat visie en lef belangrijke succescriteria zijn. Denk bijvoorbeeld aan het door droogpompen inklinkende veenweidegebied in onze provincie. De daarmee samenhangende maatschappelijke kosten kunnen nauwelijks verantwoord worden ten opzichte van de huidige economische waarde van de landbouw in die gebieden. Juist het zoeken van alternatieve vormen van landbouw in die gebieden vraagt moed.

Fryslân afzijdig

Des te opvallender is het dat de politiek in landbouwprovincie Fryslân zich nog wel afzijdig houdt van beweging en discussie. Ja, verandering, aanpassing en vernieuwing vragen om diep nadenken, moed en daadkracht. Zeker als het ook nog eens om langetermijndenken gaat.
Ook de ingeburgerde maatschappelijke organisaties verzanden in discussies over middelen in plaats van doelen. Het is daar niet de creativiteit voor noodzakelijke verandering die regeert, maar het vasthouden aan verkrampte procedures en verworven rechten. Wil men nog wel vervallen in contrasten of juridisch gekonkel of moeizaam manoeuvreren rond belangen die leiden tot verdrongen waarheden, waar boer en vogelaar elkaar vangen in patstellingen? Daar is toch niemand bij gebaat?
Er komen ingrijpende wijzigingen in het zuivelbeleid op de boeren af. In 2015 verdwijnt de melkquotering en in 2016 zal het Agrarisch Natuurbeheer op de schop gaan. Hoe kunnen we die momenten gebruiken om een sprong naar voren te maken? Een sprong naar een duurzamer maar ook naar een meer biodiverse basis onder onze zuivelproducerende boeren?
Onze politici en bestuurders laten het gelaten op zich afkomen. Natuurlijk toont men zich opgetogen over de bouw van de nieuwe zuivelindustrieën in Heerenveen. Werkgelegenheid. Inderdaad: belangrijk. Maar waarom stelt vrijwel geen politicus, publiekelijk, kritische vragen over de keerzijde? Wat zijn de effecten van een hogere melkproductie op andere, diepere waarden, van ons boerenland? Geen vraag. Niks. Stilte.
De klok van de vogeltrek tikt door, ook voor de grutto. We hoeven niet bang te zijn dat hij volgend voorjaar niet bij ons zal terugkomen. Vooroordelen en cynisme zijn de skriezen vreemd, zij gebruiken iedere kans die hen geboden wordt. Politiek en bestuur, landbouw en natuurbeheer, onderwijs en wetenschap, bedrijfsleven en bevolking; luister naar wat de Kening fan ’e Greide ons volgend voorjaar weer zal toeroepen! ‘Sjoch dochs om jim hinne wat der bart.’ Het zal als een spiegel werken.
Bron: Friesch Dagblad (Klaas Sietse Spoelstra)
Share Button
Algemeen Reacties uitgeschakeld voor Kening fan ’e Greide wacht op politieke moed

Gerelateerde berichten